Các giải cầu lông thế giới không chỉ là sân chơi đỉnh cao của các vận động viên chuyên nghiệp, mà còn là nơi hội tụ những tinh hoa kỹ thuật, chiến thuật và bản lĩnh thi đấu. Từ Olympic danh giá đến các giải trong nước như Vietnam Open hay giải trẻ toàn quốc, mỗi giải đấu đều mang một màu sắc riêng, góp phần đưa bộ môn cầu lông lên tầm cao mới. Trong bài viết này, hãy cùng Thể thao cầu lông điểm qua 13 giải cầu lông nổi bật nhất trên thế giới và tại Việt Nam – bạn chắc chắn không nên bỏ lỡ!
TOP 9 giải cầu lông quốc tế danh giá nhất
Olympic Games – Giải cầu lông danh giá bậc nhất toàn cầu
Trong tất cả các giải cầu lông trên thế giới, không có cái tên nào mang tầm vóc toàn cầu và giá trị biểu tượng như Olympic Games. Việc xuất hiện tại đấu trường thể thao lớn nhất hành tinh không chỉ là vinh dự cho mỗi vận động viên mà còn là cột mốc đánh dấu sự trưởng thành và phát triển mạnh mẽ của bộ môn cầu lông.
Lịch sử và cột mốc phát triển tại Olympic
- Cầu lông chính thức được đưa vào chương trình thi đấu Olympic từ năm 1992 tại Thế vận hội mùa hè ở Barcelona (Tây Ban Nha).
- Ban đầu, chỉ có 4 nội dung thi đấu: đơn nam, đơn nữ, đôi nam và đôi nữ. Đến năm 1996 tại Atlanta, nội dung đôi nam nữ (mixed doubles) được bổ sung, hoàn thiện hệ thống thi đấu như ngày nay.
Việc trở thành môn thi chính thức trong Olympic đã đưa cầu lông từ vị trí một môn thể thao phổ biến ở châu Á trở thành bộ môn toàn cầu – được công nhận và theo dõi rộng rãi trên khắp các châu lục.
Hệ thống thi đấu và thể thức tại Olympic
Tại mỗi kỳ Olympic, giải cầu lông bao gồm 5 nội dung thi đấu:
- Đơn nam
- Đơn nữ
- Đôi nam
- Đôi nữ
- Đôi nam nữ
Thể thức thi đấu:
- Vòng bảng → loại trực tiếp từ vòng 1/8
- Mỗi trận: 3 set, đánh 21 điểm theo luật rally-point
- Tranh huy chương đồng diễn ra riêng biệt (khác với nhiều giải quốc tế khác chỉ trao đồng hạng)
Số lượng VĐV/VĐQG được giới hạn nghiêm ngặt:
- Tối đa 2 tay vợt mỗi quốc gia trong mỗi nội dung (nếu đều thuộc top 16 thế giới)
- Mỗi quốc gia không quá 10–12 VĐV tổng cộng (bao gồm cả đơn và đôi)
Điều này khiến giải cầu lông Olympic trở thành một trong những giải đấu có tính cạnh tranh và chọn lọc cao nhất hành tinh.
BWF World Championships – Giải vô địch thế giới danh giá nhất của cầu lông cá nhân
Bên cạnh Olympic Games, BWF World Championships – hay còn gọi là Giải vô địch cầu lông thế giới, là một trong những giải cầu lông danh giá nhất dành cho thi đấu cá nhân. Đây là nơi hội tụ các tay vợt hàng đầu thế giới, đại diện cho đẳng cấp, phong độ và sự bền bỉ trong sự nghiệp chuyên nghiệp.
Lịch sử và sự hình thành giải đấu
- Tổ chức lần đầu tiên: năm 1977 tại Malmö, Thụy Điển
- Ban đầu: diễn ra 3 năm/lần
- Từ 2005 đến nay: được tổ chức hằng năm (trừ các năm có Olympic Games)
- Đơn vị tổ chức: BWF – Liên đoàn Cầu lông Thế giới
- Địa điểm luân phiên: Giải đấu được tổ chức ở nhiều quốc gia khác nhau để lan tỏa sức ảnh hưởng toàn cầu (như Anh, Trung Quốc, Indonesia, Nhật Bản, Tây Ban Nha…)
Với gần 50 năm lịch sử, đây là giải đấu phản ánh chính xác trình độ và phong độ đỉnh cao của giới cầu lông quốc tế.
Thể thức thi đấu và cách tính huy chương
- 5 nội dung chính: đơn nam, đơn nữ, đôi nam, đôi nữ, đôi nam nữ
- Hình thức: loại trực tiếp từ vòng đầu (không có vòng bảng như Olympic)
- Không có huy chương đồng chung: 2 tay vợt thua bán kết cùng nhận huy chương đồng (không thi đấu tranh hạng ba)
- Số lượng VĐV mỗi quốc gia: không giới hạn nghiêm ngặt như Olympic, giúp nhiều đại diện cùng quốc gia có cơ hội thi đấu
Đặc biệt: Đây là giải cầu lông mang tính chuyên môn cao nhất, bởi không có yếu tố đồng đội hay giới hạn quốc tịch, hoàn toàn là sân chơi kỹ thuật – phong độ cá nhân.
Thomas Cup – Giải đồng đội nam danh giá nhất hành tinh
Khi nhắc đến các giải cầu lông cấp quốc tế có quy mô lớn, tính danh giá cao và giàu truyền thống, không thể bỏ qua Thomas Cup – giải đấu đồng đội nam hàng đầu thế giới. Được tổ chức bởi Liên đoàn Cầu lông Thế giới (BWF), Thomas Cup là nơi thể hiện sức mạnh tổng lực của các đội tuyển nam đến từ những quốc gia có nền cầu lông phát triển bậc nhất.
Lịch sử hình thành và ý nghĩa tên gọi
- Thomas Cup ra đời vào năm 1948–1949, với ý tưởng do Sir George Alan Thomas – một huyền thoại cầu lông người Anh đề xuất.
- Mục tiêu ban đầu là tạo ra một sân chơi cho thi đấu đồng đội nam quốc tế, giống như Davis Cup trong tennis.
- Giải đấu nhanh chóng trở thành biểu tượng cho tinh thần đồng đội, niềm tự hào quốc gia và đẳng cấp chiến thuật tập thể trong cầu lông.
Từ chỗ là sáng kiến cá nhân, Thomas Cup hiện nay đã trở thành một trong những giải cầu lông lâu đời và uy tín nhất.
Thể thức và cách tổ chức giải đấu
- Tần suất: 2 năm/lần
- Số lượng đội tham dự: 16 đội tuyển quốc gia vượt qua vòng loại khu vực
- Thể thức thi đấu:
- Vòng bảng → Tứ kết → Bán kết → Chung kết
- Mỗi lượt đấu gồm 5 trận: 3 trận đơn nam và 2 trận đôi nam
- Đội giành chiến thắng ở ít nhất 3/5 trận sẽ đi tiếp
Điều đặc biệt ở Thomas Cup là không chỉ cần tay vợt đẳng cấp mà còn đòi hỏi chiến lược xếp đội hình hợp lý, khả năng phối hợp giữa các cá nhân và tinh thần thi đấu tập thể bền bỉ.
Uber Cup – Giải cầu lông đồng đội nữ danh giá bậc nhất
Nếu Thomas Cup là đỉnh cao dành cho các đội tuyển nam, thì Uber Cup chính là “đấu trường danh dự” của những tay vợt nữ hàng đầu thế giới. Là giải cầu lông đồng đội nữ lớn nhất hành tinh, Uber Cup không chỉ phản ánh sức mạnh tổng lực của một quốc gia mà còn truyền cảm hứng mạnh mẽ về sự phát triển của cầu lông nữ toàn cầu.
Lịch sử hình thành và nguồn gốc tên gọi
- Ra đời năm 1957, Uber Cup được đặt theo tên của Betty Uber, một cựu tay vợt nổi tiếng người Anh, đồng thời là người đề xuất ý tưởng tổ chức giải đấu riêng cho nữ.
- Giải đầu tiên tổ chức tại Lytham St. Annes (Anh), với chiến thắng đầu tiên thuộc về đội tuyển Mỹ.
- Kể từ năm 1984, Uber Cup và Thomas Cup được tổ chức cùng thời gian và địa điểm, tạo nên “tuần lễ cầu lông đỉnh cao” mang tính truyền thông và hấp dẫn mạnh mẽ.
Uber Cup thể hiện sự bình đẳng và phát triển song song của nữ giới trong thể thao đỉnh cao, đặc biệt là trong bộ môn cầu lông.
Thể thức thi đấu của Uber Cup
- Tần suất tổ chức: 2 năm/lần
- Số đội tham dự: 16 đội tuyển nữ quốc gia, vượt qua vòng loại khu vực
- Hình thức thi đấu: Giống hệt Thomas Cup
- Mỗi lượt đấu gồm 5 trận: 3 đơn nữ + 2 đôi nữ
- Đội thắng 3/5 trận sẽ giành quyền đi tiếp
Tiêu chí quan trọng: Chiến lược sắp xếp thứ tự đánh và đội hình đôi/đơn nữ ảnh hưởng trực tiếp đến thành tích đội tuyển.
Sudirman Cup – Giải cầu lông đồng đội nam nữ hấp dẫn nhất hành tinh
Khác với Thomas Cup (nam) và Uber Cup (nữ), Sudirman Cup là giải cầu lông đồng đội hỗn hợp duy nhất trên thế giới, nơi các tay vợt nam và nữ cùng sát cánh vì màu cờ sắc áo. Đây là giải đấu thể hiện sức mạnh toàn diện nhất của một nền cầu lông quốc gia – từ chiến lược, chiều sâu lực lượng đến kỹ năng phối hợp giới tính.
Lịch sử hình thành và ý nghĩa
- Ra đời: Năm 1989
- Người sáng lập: Dick Sudirman – cựu Chủ tịch Liên đoàn Cầu lông Indonesia
- Tên giải được đặt để tưởng nhớ và vinh danh ông
- Tổ chức bởi: BWF (Liên đoàn Cầu lông Thế giới)
- Tần suất: 2 năm/lần, luân phiên địa điểm giữa các châu lục
Sudirman Cup không chỉ là một giải cầu lông quốc tế mà còn là biểu tượng của sự đoàn kết, chiến thuật linh hoạt và bình đẳng giới trong thể thao.
Thể thức thi đấu đặc biệt của Sudirman Cup
- Đội tuyển thi đấu 5 trận trong mỗi lượt đối đầu:
- Đơn nam
- Đơn nữ
- Đôi nam
- Đôi nữ
- Đôi nam nữ (mixed doubles)
- Tổng cộng 16 đội tuyển mạnh nhất được chia thành 4 bảng đấu
- Vòng bảng → Tứ kết → Bán kết → Chung kết
- Đội thắng ít nhất 3/5 trận sẽ giành quyền đi tiếp
The All England Badminton Championships – Giải cầu lông lâu đời và danh giá nhất châu Âu
Trong số các giải cầu lông quốc tế hiện nay, All England Badminton Championships nổi bật không chỉ bởi chất lượng chuyên môn mà còn bởi giá trị lịch sử và truyền thống lâu đời. Được ví như “Wimbledon của cầu lông”, All England là một trong những giải đấu danh giá nhất thế giới và có ảnh hưởng sâu rộng tới sự phát triển của môn thể thao này, đặc biệt tại châu Âu.
Lịch sử hơn 120 năm phát triển
- Thành lập năm 1899, All England là giải cầu lông quốc tế lâu đời nhất thế giới
- Ban đầu, giải chỉ tổ chức các nội dung đôi – sau đó mở rộng thành 5 nội dung như hiện nay
- Trải qua hai cuộc Thế chiến và nhiều lần chuyển đổi địa điểm, giải vẫn giữ được vị thế hàng đầu
Từ những năm đầu ở London cho đến khi chuyển sang nhà thi đấu Arena Birmingham hiện tại, All England luôn là tâm điểm trong hệ thống thi đấu của BWF.
Vị trí trong hệ thống thi đấu BWF
- All England thuộc cấp độ Super 1000, chỉ sau Olympic và World Championships về độ uy tín
- Là một trong ba giải Super 1000 cùng với Indonesia Open và China Open
- Được tổ chức hằng năm vào tháng 3, quy tụ toàn bộ các tay vợt top đầu thế giới
Thắng giải All England là mốc son trong sự nghiệp của mọi tay vợt, dù họ đã từng vô địch thế giới hay Olympic.
International Series và Grand Prix – Bệ phóng cho tay vợt trẻ và tuyển quốc gia
Không phải tay vợt nào cũng có thể tham gia Olympic hay All England ngay từ đầu. Để vươn tới các giải đấu đỉnh cao, họ cần bắt đầu từ những bậc thang thấp hơn trong hệ thống của Liên đoàn Cầu lông Thế giới (BWF). International Series và Grand Prix chính là các giải cầu lông cấp trung – nơi ươm mầm, phát hiện và định hình những tài năng mới cho làng cầu lông quốc tế.
Vị trí trong hệ thống thi đấu của BWF
BWF xây dựng hệ thống thi đấu quốc tế gồm nhiều cấp độ khác nhau, từ thấp đến cao:
- International Series
- International Challenge
- BWF World Tour Super 100 → 300 → 500 → 750 → 1000
- World Tour Finals, World Championships, Olympic Games
Trong đó, International Series và Grand Prix (tiền thân của Challenge) là cấp độ trung gian, phù hợp với:
- Tay vợt trẻ mới lên chuyên
- Tay vợt quốc gia đang tìm điểm ranking để vươn lên các giải cao hơn
- Quốc gia phát triển cầu lông ở mức trung bình – khá (bao gồm cả Việt Nam)
Mục tiêu và ý nghĩa của các giải đấu cấp trung
- Giúp tay vợt tích lũy điểm xếp hạng BWF (ranking points)
- Tạo cơ hội cọ xát quốc tế trong môi trường chuyên nghiệp
- Định hướng lộ trình lên chuyên nghiệp: International Series → Challenge → World Tour
- Là bước đệm để được tài trợ, được gọi vào đội tuyển quốc gia hoặc tuyển trẻ
Tại nhiều quốc gia, các VĐV phải vô địch hoặc đạt thành tích cao ở các giải này trước khi được tham dự Super Series.
Badminton Asia Championships – Giải vô địch châu Á đầy cạnh tranh
Khi nói đến khu vực có trình độ cầu lông mạnh nhất thế giới, không thể không nhắc đến châu Á. Với sự góp mặt của những “ông lớn” như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Indonesia, Malaysia, Thái Lan… giải Badminton Asia Championships (giải vô địch châu Á) trở thành một trong những giải cầu lông khó vô địch nhất hành tinh.
Lịch sử và vai trò của giải vô địch châu Á
- Ra đời từ năm 1962, do Liên đoàn Cầu lông châu Á (Badminton Asia Confederation – BAC) tổ chức
- Mục tiêu ban đầu là kết nối các quốc gia châu Á, nâng cao trình độ và tạo ra một sân chơi ngang tầm châu lục
- Trải qua nhiều thay đổi về thể thức và quốc gia đăng cai, giải ngày càng nâng tầm cả về chất lượng chuyên môn lẫn giá trị thương hiệu
Ngày nay, giải cầu lông vô địch châu Á là cột mốc quan trọng trong hệ thống thi đấu quốc tế, và là nơi đánh giá phong độ thực tế của các tay vợt trước thềm Olympic, World Championships hoặc SEA Games.
Thể thức và đặc điểm thi đấu
- Gồm 5 nội dung: đơn nam, đơn nữ, đôi nam, đôi nữ, đôi nam nữ
- Thi đấu loại trực tiếp
- Mỗi năm tổ chức tại một quốc gia thành viên thuộc châu Á
- Được BWF công nhận điểm xếp hạng thế giới (ranking points tương đương Super 500)
Đây là giải đấu cá nhân, không giống Thomas/Uber/Sudirman Cup – do đó thể hiện chính xác phong độ và đẳng cấp cá nhân của VĐV.
Commonwealth Games – Đại hội thể thao khối Thịnh vượng chung có cầu lông là môn chính thức
Commonwealth Games, hay còn gọi là Đại hội thể thao khối Thịnh vượng chung, là một trong những sự kiện thể thao đa môn lớn nhất thế giới. Khác với Olympic hay ASIAD, đại hội này chỉ dành cho các quốc gia thuộc Khối Thịnh vượng chung (Commonwealth Nations) – với hơn 70 thành viên, chủ yếu là các nước từng thuộc Đế quốc Anh.
Trong đó, cầu lông là một trong những môn thể thao chính thức và được yêu thích nhất tại đại hội, đặc biệt tại các quốc gia như Anh, Malaysia, Singapore, Ấn Độ…
Tổng quan về Commonwealth Games
- Lần đầu tổ chức: 1930 tại Canada, ban đầu gọi là “British Empire Games”
- Tần suất: 4 năm/lần, giữa các kỳ Olympic
- Thành viên tham dự: Hơn 70 quốc gia, vùng lãnh thổ thuộc Khối Thịnh vượng chung
- Tổng số môn thi đấu: Khoảng 20–25 môn, tùy từng kỳ đại hội
- Môn cầu lông được đưa vào thi đấu chính thức từ năm 1966
Trong số các giải cầu lông cấp quốc tế, đây là một trong những giải có bản sắc văn hóa và địa chính trị rõ rệt nhất – mang đậm màu sắc của các quốc gia nói tiếng Anh và châu Á.
Cầu lông tại Commonwealth Games có gì đặc biệt?
- Thi đấu ở cả 6 nội dung:
-
- Đơn nam
- Đơn nữ
- Đôi nam
- Đôi nữ
- Đôi nam nữ
- Đồng đội hỗn hợp (team event – duy nhất trong số các đại hội thể thao)
- Cấu trúc thi đấu:
- Vòng bảng → Loại trực tiếp
- Riêng nội dung đồng đội có hình thức tương tự Sudirman Cup
Giải được BWF tính điểm ranking như các giải Super 300, nên mang tính cạnh tranh rất cao.
TOP 4 giải cầu lông Việt Nam phổ biến nhất
Không chỉ nổi bật trên đấu trường quốc tế, cầu lông tại Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ với hàng loạt giải đấu trong nước có uy tín và sức hút lớn. Dưới đây là 4 giải cầu lông tiêu biểu nhất tại Việt Nam, thu hút đông đảo VĐV chuyên nghiệp, CLB mạnh và người hâm mộ trên cả nước.
Giải vô địch cầu lông quốc gia – Sân chơi lớn nhất Việt Nam
Đây là giải đấu cấp cao nhất của cầu lông Việt Nam, được tổ chức hằng năm bởi Tổng cục Thể dục Thể thao và Liên đoàn Cầu lông Việt Nam.
Mục tiêu là xác định các nhà vô địch quốc gia ở các nội dung cá nhân và đôi, cũng như tuyển chọn lực lượng cho các đội tuyển quốc gia.
- Đối tượng tham gia: Các vận động viên chuyên nghiệp đại diện cho tỉnh, thành, ngành (quân đội, công an…)
- Nội dung thi đấu: 5 nội dung tiêu chuẩn (đơn nam/nữ, đôi nam/nữ, đôi nam nữ)
- Tổ chức thường niên: Thường diễn ra vào quý 4, luân phiên giữa các tỉnh thành lớn
Đây là giải cầu lông quan trọng nhất trong nước, đóng vai trò tuyển chọn VĐV cho SEA Games, ASIAD và các giải quốc tế khác.
Một số nhà vô địch tiêu biểu:
- Nguyễn Tiến Minh, Vũ Thị Trang
- Lê Đức Phát, Nguyễn Thuỳ Linh, Phạm Cao Cường
Giải cầu lông các CLB mạnh toàn quốc
Được ví như “V-League” của cầu lông Việt Nam, đây là giải dành cho các CLB có thành tích thi đấu xuất sắc và hệ thống đào tạo vận động viên bài bản.
- Tổ chức: Liên đoàn Cầu lông Việt Nam phối hợp với địa phương đăng cai
- Đối tượng: Các CLB được tuyển chọn dựa trên thành tích năm trước
- Thể thức: Thi đấu đồng đội – chia bảng, loại trực tiếp
- Mục tiêu: Tạo sân chơi cạnh tranh lành mạnh giữa các CLB mạnh
Giải đấu là nơi thể hiện chiến thuật tập thể, sự đồng đều và sức mạnh phát triển hệ thống đào tạo của từng CLB.
Một số CLB mạnh tiêu biểu:
- CLB Cầu lông TP. Hồ Chí Minh
- CLB Quân Đội
- CLB Bắc Giang, CLB Hà Nội, CLB Hải Phòng
Vietnam Open – Giải cầu lông quốc tế tổ chức tại Việt Nam
Vietnam Open là giải nằm trong hệ thống BWF World Tour Super 100, được tổ chức lần đầu từ năm 1996, hiện nay do Liên đoàn Cầu lông Việt Nam đăng cai thường niên tại TP. Hồ Chí Minh hoặc Hà Nội.
- Đối tượng: VĐV quốc tế và Việt Nam, có điểm ranking BWF
- Thể thức: Loại trực tiếp th